Беларуская мова

birch

Well-known member
Так рано я обрадовалась. Вы несяце а не нясеце и т.д. по тексту - вот это оказывается был главный вопрос. Как понять на какую букву канчатка ставить ударение.
 

k_ja_ra

Well-known member
Вы несяце а не нясеце и т.д. по тексту - вот это оказывается был главный вопрос. Как понять на какую букву канчатка ставить ударение.
е пераходзіць у я у першым складзе перад націскам. Такім чынам, лічым склады:

нясеш (нЕсці, ты нЯсеш - е перайшло ў я)
вы несяце (ты нясЕш, вы несЯце - е перайшло ў я)
ты глядзіш (глЕдзячы, ты глЯдзіш - е перайшло ў я)
вы гледзіце ( ты глядзІш, вы гледзІце - і не пераходзіць у я перад націскам у апошнім складзе)

а, стоп, я не тое тлумачу.

ты нясЕш - вы несяцЕ (гл пост 799)
 

birch

Well-known member
Как выбираем на какую гласную в этом еце ударение поставить????
 

k_ja_ra

Well-known member
Ты пяЕш вы пяЕце
ты пяЕш - вы пеяцЕ

Как выбираем на какую гласную в этом еце ударение поставить????
мы не выбіраем. Мы самі ўтвараем правільную форму. А ўтвараецца яна па гэтым правіле:
націск (і форма дзеяслова) правяраецца па форме 2-й асобы адзіночнага ліку. Калі націск прыпадае на апошні склад, то і ва мн.ліку будзе прыпадаць на апошні склад. Калі не - то і не.
 
Последнее редактирование:

k_ja_ra

Well-known member
Glory, я яшчэ раптам падумала.

на какую гласную в этом еце ударение поставить????
у гэтым "-еце" націск можа прыпадаць толькі на апошняе "е", толькі на апошні склад. Бо ў іншым выпадку націск прыпадае на аснову дзеялова. Глядзіце:

- дУмаеце, вАрыце, пІшаце, размаўлЯеце - на аснову.
- пеяцЕ, ідзяцЕ, гледзіцЕ, несяцЕ, бежыцЕ, смеяцЕся і г.д. - на самае апошняе "е", на самы апошні склад (не лічачы зваротны постфікс ці як ён там завецца "-ся").
І іншых варыянтаў - з націскам на перадапошні склад (апроч "-ся" зноў жа, але гэта як бы іншая тэма) - проста няма зусім.
Можа так вам ці дзіцяці будзе прасцей.
 
Последнее редактирование:

Yolia_Sh

универсальная
Я закончила школу 20 лет назад. Белорусский был тем предметом, который сама на экзамен выбирала.
Что-то не припоминаю, чтоб было так много деясловау, з нацискам на апошни склад.
Не было никаких "гледзіцЕ, несяцЕ".
А было , например,
Куды вы глядзіце?
Очень удивлена. Давно правила ТАК изменились? А то у меня сын в 6м классе. И так белорусский почти как иностранный для него, а я ж своими "древними" знаниями еще и "помочь" могу ...(((
 

k_ja_ra

Well-known member
Не было никаких "гледзіцЕ, несяцЕ".
было.
Апошняя рэформа правапісу была ў 2008 г. У ёй формы дзеяслова ніяк не краналіся. Да гэтага рэформа была толькі ў 1957 г. Адпаведна, як мінімум, з 1957 года нічога ў формах дзеяслова не мянялася.

Вось тут граматыка 1962 года выдання: http://knihi.com/none/Hramatyka_bielaruskaj_movy,_t_1.html#1
фармат нязручны, але калі насамрэч цікава, можна спампаваць і паглядзець, напрыклад, старонку 350: https://b.radikal.ru/b28/1911/fe/115e842d6ab3.jpg
асобна раздзела, дзе б форма 2-й асобы мн.ліку разглядалася, я там не знайшла. Але проста па тэксце ў раздзеле "спражэнне дзеясловаў" згадванне тых-сіх дзеясловаў у цікавай нам форме ёсць, што цалкам адказвае на ваша пытанне.
Так што ці ваша памяць вас падводзіць, ці так вучылі ў нашы часы.
 

Mahima

переименовалась:)
ці так вучылі ў нашы часы.
видимо, это. Потому что мне ждаже слух режет это гладзицЕ. непривычно.
Хотя...может, и память подводит. Надо стихи какие-нибудь почитать-поискать.
 

имя-как-имя

Well-known member
Нашы или нашыя? Не нахожу, как надо. Встречаю обе формы. В РТ дочке попался вопрос, предполагающий, что верная одна.
 

k_ja_ra

Well-known member
имя-как-имя, нашыя - занадта некашэрна для наркамаўкі.
Так што на тэстах - нашы і толькі так, на жаль.
 

Yolia_Sh

универсальная
видимо, это. Потому что мне ждаже слух режет это гладзицЕ. непривычно.
то же самое.
Если по ссылке еще с п'яцЕ, как-то более менее, не не п"ЕЦя же :), то в большинстве дзеячловау действительно режет слух нацiск на апошнi склад..
 

k_ja_ra

Well-known member
У кенгуру нет окончания, это неизменяемое слово.
г.зн. канчатак нулявы? апошняе "у" - частка кораня? А кенгуровы?

А почему не дал- корень?
не ведаю.) "ёк" - гэта што? Далёкі, далячынь. Вось ні разу не здзіўлюся, калі корань "далёк". "Дал" - для слабакоў, як кажуць мае дзеці.) Нашто б пра гэта пыталі ў 10 кл, каб корань быў "дал"? )
 

имя-как-имя

Well-known member
С телефона без цитат.
Нет, не нулевое. Нулевое бывает у изменяемых слов.
Дом - дам-ы. У дом нулевое.
Кенгуровы - другое слово, а не форма слова кенгуру.
Насчёт далёкi уверенности нет. Но почему бы и не - ёк- суффикс. Глыбокi, шырокi, высокi. Не похоже, что там - ок-?
Но и правда, просто. И тоже не удивлюсь, если далёк корень.
 
Последнее редактирование:
Сверху