Пра ўсё па-беларуску.

Статус
В этой теме нельзя размещать новые ответы.

Вишенка

волшебница
subaru, я калісьці ва ўніверы пісала грунтоўную працу на тэму русіфікацыі :) рэпрэсіі інтэлігенцыі, вынішчэнне моцнага сялянства і мэтанакіраванае свядомае выцісканне бел. мовы з усіх сфер ужытку. З таго і пачалося. 30-40-50-я гады
 

Вишенка

волшебница
k_ja_ra, з'ездзіць да бацькоў у Мазыр, знайсці сшытак за 1 курс, набраць на кампутары.... :))) Калі-небудзь так і зраблю. Я ж гэта пісала ажно ў 95-м, тады яшчэ бел-чырвона-белы сцяг быў і нібыта беларусізацыя....
 

k_ja_ra

Well-known member
subaru, знайшла я падобную да гэтай размову з Лілак. http://semeistvo.by/forum/showpost.php?p=8551407&postcount=16595
Але там частка спасылак ужо не адкрываецца. ( Шукаць наноў лянота, па шчырасці.
Пошук па-беларуску - гэта амаль безнадзейна.(
Элементарныя рэчы не шукаюцца, не тое, што артыкулы...

з'ездзіць да бацькоў у Мазыр, знайсці сшытак за 1 курс, набраць на кампутары....
Ну як вырашыш аднойчы, то не палянуйся ўжо, клск, выкласці і нам тут.)))
 
Последнее редактирование:

subaru

Active member
Шукаць наноў лянота, па шчырасці
не шукай, дзякуй, сама знайду, калі спатрэбіцца))
так, усё так і ёсьць, я ўсе гэтыя прычыны і пералічыла - пачала з 1939 года, урада ды й прарасейская моўная палітыка, пасьляваенны час, пераезд у горад з пазбаўленьнем ад беларускай мовы...
Яшчэ раз дзякуй:derisive:
 

k_ja_ra

Well-known member
subaru, калі не сакрэт, а што за эсе ты пішаш? Куды, з якой мэтай?
Раскажы ў 2-х словах, клск.
Мне цікава.)
Адукоўваеш амерыканцаў? :))
 

subaru

Active member
k_ja_ra, ведаеш, нічога асаблівага)) мазгі вырашыла паразьмінаць, пайшла ў каледж вучыцца)) а эсэ - дык гэта толькі гучыць сур'ёзна, на справе звычайнае сачыненьне. Але даецца толькі мадэль (напрыклад, у дадзенным выпадку гэта некалькі прычын і адзіны вынік), ну а тэму ты выбіраеш сам.

Адукоўваеш амерыканцаў?
не толькі))) а калі сур'ёзна, то народ вельмі цікавіцца і ведае таксама пра Беларусь шмат. І мяне ўжо сьмех бярэ, калі ў дзіцячай школе бацькі (і не толькі) падыходзяць і пытаюцца пра які-небудзь беларускі горад Пінск ці Слуцк і кажуць, што, напрыклад, бабуля адтуль ці яшчэ хто са свякоў))
І вучуся разам з парыжанкай, прадзед якой нарадзіўся і жыў у Менску, а потым яго дэпартавалі ў Сібір як польскага шпіёна (а мой адзін ў Курапатах забіты ў 37-м таксама як польскі шпіён). Такі вось кавалачак сумеснай гісторыі адбыўся.
 
Последнее редактирование:

Goldenflow

Well-known member
k_ja_ra, вы как то употребили слово хочачы
это сознательно? Так можно говорить?
 

k_ja_ra

Well-known member
Goldenflow, само слова - свядома, так. Але прабачаюся, была няўважлівая, памылка ў мяне. Правільна - хочУчы.
Дзякуй.)
 

Goldenflow

Well-known member
Мне все равно режет слух, жадаючы как то привычнее

Или это синонимы, или когда употреблять одно и второе?
 

k_ja_ra

Well-known member
Goldenflow, калі не памыляюся, калісьці гэта ці падобнае абмяркоўвалася.
Хацець і жадаць - два паўнавартасныя дзеясловы з падобным , але не зусім аднолькавым сэнсам.
Хацець - гэта проста хацець. Жадаць - хацець з большай ступенню хацення, калі можна так сказаць, з большай прагай.
Адпаведна дзеепрыслоўі ад абодвух дзеясловаў - абсалютна такія ж паўнавартасныя, як і самі дзеясловы.
Праблема ў тым, што часта там, дзе меўся б быць дзеяслоў хацець, ёсць тэндэнцыя ўжываць дзеяслоў жадаць. Ці то з прычыны супадзення першага з рускай формай, ці то з прычыны выказвацца больш высокім стылем...
Але тэндэнцыя навідавоку (можа таму і нязвыкла?) і тэндэнцыя гэтая не станоўчая, хутчэй наадварот. І мовазнаўцамі асуджаецца. Бо жывая беларуская гаворка заўжды аддавала перавагу якраз дзеяслову хацець, а не жадаць.

Я зараз пашукаю артыкул пра хацець і жадаць. Я яго ў 1-й частцы гэтай тэмы выкладвала.

Знайшла: http://nn.by/?c=ar&i=7545
 

k_ja_ra

Well-known member
Вось з артыкула, прыкладам. Якраз тлумачыць, імхо, нязвыкласць:
У рускай мове ў дзеяслова желать большае пашырэнне, чым у беларускага жадаць, яшчэ i таму, што некаторыя формы, напрыклад, дзеепрыслоўi, ад хотеть у рускай мове не ўжываюцца. Вось звычайны беларускi сказ: «Я, хочучы дапамагчы, падышоў да яго» не перакладзеш даслоўна: «Я, хотя помочь, подошёл к нему». Тут мiжволi папросiцца «желая».

Большасць, нават няблага валодаючы беларускай, працягваюць думаць па-руску, гаворачы па-беларуску. Мажліва, яшчэ і таму, хочучы - не самы распаўсюджаны і не самы звыклы выраз.
 

Igra

БЫТИЕ
Ці то з прычыны супадзення першага з рускай формай
Для мяне так,менавіта таму,што з рускай формай супадае часцей за ўсё імкнуся ўжываць слова "жадаць":) Неяк падсвядома здаецца,што так будзе болей па-беларуску)
 

k_ja_ra

Well-known member
так будзе болей па-беларуску
Igra, а парадокс у тым, што атрымліваецца з дакладнасцю да наадварот.)
Памятаеш, я калісьці пісала, што руская мова вельмі ўплывае на нас, і ўплывае ў адмоўным сэнсе?
Вось. Гэта якраз такі выпадак. Мы не кажам свабодна, так, як было б лагічным і натуральным, а ўвесь час азіраемся на рускую. Ці каб было непадобна, ці проста гаворым рускімі па сутнасці канструкцыямі, хоць нібыта і беларускімі словамі, бо думаем па-руску.
Гэта праблема.( Усіх, для каго беларуская - другая мова, а не першая. Усіх, хто жыве ў рускамоўным атачэнні.
З гэтым можна і трэба змагацца. Але "хвост" будзе цягнуцца ўсё адно.
І ў сэнсе памылак, сінтаксічных перадусім, і ў сэнсе нязвыкласці вуху.
 

Ильгрия

New member
ці проста гаворым рускімі па сутнасці кантрукцыямі, хоць нібыта і беларускімі словамі, бо думаем па-руску.
як не сумна, але пагаджуся...Нават калі натуральна пераходжу на беларускую и нават думаю па-беларуску, за-за недахопу банальнай практыкі і збяднелага лексікону, часам спатыкаюся, спыняюся -бо не знаходжу у галаве патрэбнага слова..Тады адбываецца пераклад. Вось і атрымліваецца, як не круці, не першая яна- другая :(
 
Статус
В этой теме нельзя размещать новые ответы.
Сверху